Zengin dilin tembel kullanıcılarıyız

Zamanında türkçemiz bir imparatorluk dili olarak, bir sürü başka dilleri etkilemiş. Örneğin sırpçaya 9.000, yunancaya 3.000 kelime vermişiz, hatta ta uzağımızda konuşulan ingilizceye bile 470 kelime...

Bugünkü duruma bakarsak...

Redhouse'da yaklaşık 160.000 kelime var. Büyük Türkçe Sözlük'te 75.000. Redhouse'un yarısı kadar.

Daha fenası, Almanya'da ders kitaplarında 70.000 kelime varken, bizde 7.000 civarı. Almanya'nın onda biri.

Bu gerilemenin bir nedeni kuşkusuz eğitim sistemindeki çarpıklık, kültüre ve edebiyata yer vermeyen dersanede yarış atı yetiştirme düzenimiz ve test sistemimizdir.

Bir başkası yeni kavramlara kelime bulmakta zorlanıyor olmamızdır. Her geçen gün tüm alanlarda, özellikle de bilim ve teknikte yeni kavramlar oluşuyor. Bunları kendi kelimelerimizle adlandırmak yerine başka bir dilden, çoğu kere de ingilizceden, aşırıverme kolaycılığına kaçıyoruz. (bkz. bilgisayar terminolojisi)

Ayrıca Türkiyede altı kişiye bir kitap, yirmi kişiye bir gazete düşüyor. Bu perişan tabloda dilin zenginleşip gelişmesine olanak var mı?

Yayınevleri 2.000 gibi çok düşük baskılar yapıyorlar. Ne yapsınlar? Her 100 kişiden 60 kişi, bırakın roman okumayı, herhangi bir yazarın adını dahi bilmiyor. Orhan Pamuk'u, Yaşar Kemal'i, Elif Şafak'ı tanıyan yok gibi. Sırasıyla % 6, 4 ve 2. Bunlar en fazla tanınanlar, gerisini siz düşünün.

Ve nihayet basın ve televizyonlar da fakir ve ayrıntılara kayıtsız, dikkatsiz, güdük bir dil kullanıyorlar.

Bütün bunların sonucu da kelimelerimiz kullanılmaya kullanılmaya unutulmakta, ölüme terk edilmektedir. Galiba ana sorunumuz dilin fakirliğinden ziyade zengin dilin tembel kullanıcıları oluşumuzdur.